MRIdian – ViewRay

ViewRay-ის ბრენდის MRIdian-ი მსოფლიოში პირველი რადიოთერაპიული მოწყობილობაა, რომელსაც MRI აქვს ინტეგრირებული. აპარატი ისეთი ტიპის სიმსივნეების მკურნალობის საშაულებას იძლევა, რომლებიც აქამდე უკურნებლად მიიჩნეოდა.

რა არის MRIdian-ი (ViewRay)?

ამ დრომდე, ექიმები სიმსივნის დასაფიქსირებლად მაგნიტურ რეზონანსულ სკანირებასა (MRI) და ლინეარულ აქსელერატორებს (LINAC) იყენებდნენ, MRI-LINAC-ი კი რევოლუციურ მიდგომას წარმოადგენს, რომელიც ორივე ტექნოლოგიას ერთ მოწყობილობაში აერთიანებს. ViewRay-ის წარმოების MRIdian-ი მსოფლიოში პირველი MRI-ის მქონე რადიაციული თერაპიის სისტემაა, რომელსაც გამოსახულების მიღება და პაციენტის მკურნალობა ერთდროულად შეუძლია. აღნიშნული პროცედურა რადიოთერაპიული მეთოდია, რომელშიც LINAC-ისა და MRI-ის ტექნოლოგიები ერთიან კომპქტურ მოწყობილობაშია ინტეგრირებული და თან ახლავს პროგრამა, რომელიც საშუალებას გვაძლევს რადიაციის პროცესშივე დავადგინოთ სიმსივნის ადგილმდებარეობა და შესაბამისად მოვახდინოთ ტარგეტირება და სიმსივნის პოზიციციონირებისა და ფორმის მონიტორინგი.

როგორ მუშაობს MRIdian-ი (ViewRay)?

ტრადიციული რადიოთერაპიის მსგავსად, პაციენტი მოთავსებულია მაგიდაზე და MRI მიმართულია ტარგეტირებულ ქსოვილებზე. MRI-ის დახმარებით შესაძლებელია სიმსივნის არეალისა და მის გარშემო არსებული ჯანმრთელი ქსოვილების მკაფიო ვიზუალიზება. რეალურ დროში მიღებული გამოსახულებები ექიმებს ეხმარება რადიაციის პროცესშივე აკონტროლონ მკურნალობა. იმ შემთხვევაში თუკი სამიზნის ან ჯანმრთელი ქსოვილის კლინიკურად მნიშვნელოვანი მოძრაობა შეინიშნება, ექიმები თავიდან დაარეგულირებენ სამიზნესა და გადაგეგმავენ მკურნალობას პაციენტის საპროცედურო მაგიდაზე ყოფნის პერიოდშივე. MRI-ი სკანირება ყოველი სამკურნალო სესიის წინ ხელახლა ტარდება და გვეხმარება პაციენტის ანატომიის შესაფერისი მკურნალობის დაგეგმვაში.

MRI-Linac-ის გამოყენებით ჩატარებულ რადიოთერაპიაში პაციენტებს მნიშვნელოვანი როლი გააჩნიათ. მკურნალობის პროცესში, პაციენტს შეუძლია სიმსივნეს თვალი მონიტორის საშუალებით ადევნოს და თავისი სუნთქვის რეგულირებით იგი მარკირებულ ჩარჩოში მოაქციოს. სამკურნალო სესიის დასრულების შემდეგ პაციენტი სახლში ბრუნდება.

რა განსხვავებაა MRIdian-ითა და ტრადიციული LINAC-ით მკურნალობას შორის

MRIdian-ი რადიოთერაპიაში ახალ ტექნოლოგიას წარმოადგენს, რომელიც მიმართულია რადიაციული ონკოლოგიის შეზღუდული შესაძლებლობების აღმოსაფხვრელად. MRI-ის მეშვეობით ჩატარებული რადიაციული თერაპია, იმის გათვალისწინებით, რომ აპარატი კარგად აფიქსირებს რბილ ქსოვილებს და რეალურ დროში ახდენს რადიაციის მონიტორინგს, საშუალებას გვაძლევს ვუმკურნალოთ მცირე ზომის და კრიტიკულ სტრუქტურებთან ახლოს მდებარე, ძნელად მისაღწევ, ასევე მოძრავ (მაგალითად სუნთქვისას) სიმსივნეებს. ტრადიციულ რადიოთერაპიასთან შედარებით MRIdian-ის გააჩნია უფრო დაახვეწილი შემდეგი მახასიათებლები:

რეალურ დროში გვაწვდის მუდმივ გამოსახულებას

ექიმებს ეხმარება სიმსივნის, მათ შორის რბილ ქსოვილებშიც, მკაფიოდ გარჩევაში
აღწევს გულმკერდის ან მუცლის ღრუს არეალში მდებარე რთულად მისადგომ ან მოძრავ სიმსივნეებამდე
რადიაციის პროცესში ახდენს სიმსივნისა და ჯანმრთელი ქსოვილების მოძრაობის დაფიქსირებას
შეუძლია რეალურ დროში, საპროცედურო მაგიდაზევე ადაპტირებადი რადიოთერაპიული გეგმის შემოთავაზება
გვაწვდის მკურნალობის პროცესის ვიდეო ჩანაწერს და პროგრესის ვიზუალიზების საშუალებას იძლევა.
უზრუნველყოფს მაღალი დოზისა და ზუსტად ტარგეტირებულ დასხივებას
არ მოითხოვება ინვაზიური და ძვირადღირებული მარკერებისა და ქსოვილის გამაფართოვებლების გამოყენება

MRIdian-ის (ViewRay) უპირატესობები

MRIdian LINAC-ის სისტემა ზოგიერთი პაციენტის შემთხვევაში განსაკუთრებულად შედეგიანია, ვინაიდან შემდეგი უპირატესობები გააჩნია:

სიმსივნის ყოველმხრივი ვიზუალიზაცია რეალურ დროში
გარშემო არსებული ჯანმრთელი ქსოვილების მიმართ არსებული მჭიდრო საზღვრები და მინიმალური რადიაციული დასხივება
სამკურნალო სესიების მცირე რაოდენობა
მინიმალური გვერდითი მოვლენები
რადიაციული თერაპიის მაღალი დონის უსაფრთხოება და ეფექტიანობა
მკურნალობის გაუმჯობესებული შედეგები რთულად სამკურნალო სიმსივნეების შემთხვევაში

რა შემთხვევებში გამოიყენება MRIdian-ი (ViewRay)

MRI-LINAC-ი მთელი სხულის მასშტაბით ყველა ტიპის სიმსივნისათვის გამოიყენება, თუმცა უფრო მეტი უპირატესობა გააჩნია იმ პაციენტებისათვის, რომლებსაც აღენიშნებათ შემდეგი ტიპის სიმსივნეები: ფილტვის სიმსივნე, პროსტატის სიმსივნე, მუცლის ღრუს სიმსივნე, ღვიძლის სიმსივნეები და მეტასტაზები და განსაკუთრებით პანკრეასის სიმსივნე. აპარატი გამოიყენება ასევე, მათ შორის სარძევე ჯირკვლის, პერიაორტული, ფილტვის, თირკმელების, შარდის ბუშტის და მენჯის ლიმფური კვანძების, თავისა და კისრის არეალის, ნაღვლის სადინრის, კუჭის, საშვილოსნოს ყელის, თირკმელზედა ჯირკვლის, ორბიტის, ძვლის, ელენთის, გინეკოლოგიური მენჯის, გულმკერდის, აორტის რკალის, პანკრეასის, გულის, პროსტატის, მეზენტერიის, მუცლის (რბილი ქსოვილი), კისრის, სწორი ნაწლავის, პაროტიდური ჯირკვლის, მენჯის, ხერხემლის, საყლაპავის, ფარისებრი ჯირკვლის, მსხვილი ნაწლავის, ღვიძლის, კიდურის, შუასაყარის, მენჯის ღრუს, მენჯის რბილი ქსოვილის, თავის ტვინის, საშვილოსნოს, გვერდის, ნაღვლის ბუშტის და ენის ლიმფური კვანძების, ნაზოფარინქსის, საკვერცხეების, ნეკნისა და თიმუსის შემთხვევებში.

რა ტიპის სიმსივნეების მკურნალობა ხდება MRIdian-ით?

MRIdian-ი ძირითადად გამოიყენება შემდეგი ტიპის სიმსივნეების სამკურნალოდ:

თავისა და კისრის სიმსივნე
ფილტვის სიმსივნე
პროსტატის სიმსივნე
ღვიძლის სიმსივნე
გინეკოლოგიური სიმსივნეები
კუჭ-ნაწლავის სიმსივნე
პანკრეასის სიმსივნე
ნაღვლის სადინრის სიმსივნე (ქოლანგიოკარცინომა)
სარძევე ჯირკვლის სიმსივნე
თირკმლის სიმსივნე
რბილი ქსოვილების სარკომა

MRIdian-ი საშუალებას გვაძლევს რეალურ დროში დავაფიქსიროთ და დავაკვირდეთ რბილ ქსოვილებსა და სიმსივნეებს, რაც თავის მხრივ გვეხმარება საჭიროების შემთხვევაში გადავგეგმოთ სამკურნალო დანიშნულება, პაციენტის მაგიდაზე ყოფნის პროცესშივე. MRIdian-ი ყველა ტიპის სიმსივნის სამკურნალოდ შეიძლება გამოვიყენოთ, თუმცა მას განსაკუთრებული უპირატესობა გააჩნია ისეთ შემთხვევებში, როდესაც სიმსივნე მოძრავია მისი მდებარეობის გამო, მათ შორის ნორმალური სუნთქვის პირობებშიც. აღსანიშნავია, რომ სიმსივნური არეალი და მის გარშემო არსებული ჯანმრთელი ქსოვილების ვიზუალიზება MRIdian-ის საშუალებით მკაფიოდაა შესაძლებელი. სამიზნის ან ჯანმრთელი ქსოვილის კლინიკურად მნიშვნელოვანი მოძრაობის დაფიქსირების შემთხვევაში კი სპეციალისტებს შესაძლებლობა აქვთ სამიზნე თავიდან დაამაგრონ და მკურნალობის გადაგეგმონ, იმ დროს როდესაც პაციენტი ჯერ კიდევ საპროცედურო მაგიდაზე იმყოფება. მკურნალობის ყოველი სესიის დროს მიღებული პროგრესისათვის თვალის მისადევნებლად MRI სკანირება შესაძლებელია ყოველი სესიის შემდეგ ჩატარდეს, რაც საშუალებას გვაძლევს პაციენტის ანატომიის ყოველდღიური ცვლილებების გათვალისწინებით დავგეგმოთ სამკურნალო პროცესი.

MRIdian-ის გამოყენებით შესაძლებელია სიმსივნის მონიტორინგი და შესაბამისად სწორ დროსა და სამიზნე პოზიციაზე მკურნალობის განხორცილება. აპარატი გვეხმარება ვუმკურნალოთ რთულად მისაღწევ სიმსივნეებს, ასევე სიმსივნეებს, რომლებიც კრიტიკულად მნიშვნელოვან სტრუქტურებთან ახლოს მდებარეობს ან სიმსივნეებს, რომლებიც სხეულის ნორმალური ფუნქციონირების, მაგალითად სუნთქვის მომენტში მოძრაობს. ზემოთ აღნიშნული მახასიათებლების გათვალისწინებით, სხვა ტექნოლოგიებთან შედარებით, MRIdian-ის დახმარებით ჩატარებული რადიაციული თერაპია უნიკალური და გაცილებით უფრო ეფექტიანია. გარდა ამისა, MRIdian-ით მკურნალობა უკეთეს შედეგებს გვაძლევს და მხოლოდ უმნიშვნელო გვერდითი მოვლენები ახასიათებს ან საერთოდ მათ გარეშე მიმდინარეობს.

რას უნდა ვიცოდეთ MRIdian -ით მკურნალობის შემდგომ პერიოდზე?

მას შემდეგ რაც სიმსივნის შემსწავლელი საბჭო გადაწყევტს, რომ მკურნალობა MRIdian-ით უნდა ჩაიტაროთ, მკურნალობის კურსი 4 ეტაპიანი იქნება: სიმულაცია, დაგეგმვა, მკურნალობა და დაკვირვება. MRIdian-ით მკურნალობა 1-5 სესიის ფარგლებში დასრულდება. MRIdian-ის დახმარებით შესაძლებელია რადიაციის დოზის გაზრდა, ჯანმრთელი ქსოვილების დაუზიანებლად. MRIdian-ის მეშვეობით ჩატარებულ რადიოთერაპიას, ტრადიციულ რადიოთერაპიასთან შედარებით, უფრო ნაკლები ფრაქციები ახასიათებს. სიმსივნის ადგილმდებარეობისა და ტიპის მიხედვით ერთი სესიის ხანგრძლივობა დაახლოებით 25-60 წუთს გრძელდება. სესიის შემდეგ შეგიძლიათ სახლში ან სასტუმროში დაბრუნდეთ. ერთი კვირის შემდეგ კი საკონტროლო გამოკვევებზე და ანალიზებზე უნდა მოხვიდეთ. შემდგომი მკურნალობა დაინიშნება თქვენი სიმსივნის ტიპის მიხედვით. მაგალითისათვის, თუ MRIdian-ი გამოიყენება პანკრეასის სიმსივნის შემთხვევაში, პაციენტს შესაძლოა მკურნალობის შემდგომ ოპერაცია დასჭირდეს, ხოლო თუ პაციენტს ლოკალიზებული პროსტატის სიმსივნე აქვს, MRIdian-ით მკურნალობის შემდეგ დამატებითი მკურნალობა აღარ ესაჭიროება.

რა სახის გვერდითი მოვლენები გააჩნია MRIdian-ით მკურნალობას?

ყველა სახის რადიოთერაპიულ მკურნალობას შესაძლო გვერდითი მოვლენები გააჩნია, რაც MRIdian-ის შემთხვევაში დაახლოებით სხვა რადიაციული მკურნალობის მსგავსად ვითარდება, როგორც წესი დროებითია და შესაძლოა გამოიწვიოს რესპირატორულ, საჭმლის მომნელებელ, საშარდე ან რეპროდუქციულ სისტემებთან დაკავშირებული გართულებები. გარდა ამისა, ზოგიერთი პაციენტი შესაძლოა უჩიოდეს სისუსტეს, გულის რევის შეგრძნებას, კანის გაღიზიანებას და თმის ცვენას. MRIdian-ი საშუალებას გვაძლევს დავინახოთ და თვალი ვადევნოთ ჯანმრთელი ქსოვილებისა და სიმსივნის რეალურ დროში მოძრაობას, რა დროსაც ჯანმრთელი ქსოვილების დაზიანება მინიმალურია, ვინაიდან მკურნალობის პროცესში, რადიაციული სხივები მხოლოდ სიმსივნისკენ არის ტარგეტირებული. იმ შემთხვევაში თუკი სიმსივნე სამკურნალო არეალის გარეთ აღმოჩნდება, სისტემა ავტომატურად წყევტს დასხივებას და შესაბამისად მცირდება ტოქსიკურობასთან დაკავშირებული რისკები. შესაძლო გვერდითი მოვლენები უშუალოდ სამკურნალო არეალზეა დამოკიდებული. მაგალითისათვის, პროსტატის სიმსივნის მკურნალობის შემდეგ, ზოგიერთ პაციენტს აღენიშნება დროებითი შარდვასთან დაკავშირებული პრობლემები ან დიარეა და ნაწლავთა ხშირი მოქმედება.