თურქეთში მდებარე ACIBADEM-ის საავადმყოფოების ნევროლოგიისა და ნეიროქირურგიის დეპარტამენტები ტვინის, ხერხემლისა და ნერვული სისტემის დარღვევებს მოწინავე მეთოდებით მკურნალობენ.
ნევროლოგია მედიცინის დარგია, რომელიც ნერვული სისტემის სხვადასხვაგვარ დარღვევას შეისწავლის. აღნიშნული შეეხება, ცენტრალურ (თავის ტვინი და ზურგის ტვინი) და პერიფერიულ ნერვულ სისტემას (სხეულის სხვა ორგანოებთან დაკავშირებული ნერვები). მიიჩნევა რომ ნევროლოგიური დარღვევები ექვსიდან ერთ ადამიანს გააჩნია. ნევროლოგიაში სპეციალიზებულ ექიმს ნევროლოგი ეწოდება. ნევროლოგები დიაგნოზს სვამენ და მკურნალობენ ისეთ დაავადებებს, როგორიცაა შაკიკი, ინსულტი, ეპილეფსია, ნერვული დაზიანებები, ჰიდროცეფალია, გაფანტული სკლეროზი, პარკინსონის დაავადება, ალცჰეიმერის დაავადება, თავის ტვინის სიმსივნეები, ზურგის ტვინის სიმსივნეები და მრავალი სხვა. ხშირ შემთხვევაში ნევროლოგიური დარღვევების დიაგნოსტირება სხვადასხვა სამედიცინო სფეროს ექსპერტის ჩართულობას მოითხოვს. ACIBADEM-ის მსგავსი მრავალპროფილური ნევროლოგიური ცენტრები, ჰყავთ რა სპეცილისტები ნევროლოგიაში, რადიოლოგიაში, ინტერვენციულ რადიოლოგიაში, ონკოლოგიაში, ორთოპედიაში, ფიზიოთერაპიაში და ნეიროქირურგიაში, უზრუნველყოფენ მულტიდისციპლინურ მიდგომას.
ნევროლოგიური ოპერაცია იგივე ნეიროქირურგია ნევროლოგიური პრობლემების ოპერაციულ მკურნალობას გულისხმობს. ნევროლოგები ოპერაციული პროცედურების ნაცვლად მედიკამენტებს იყენებენ, ნეიროქირურგები კი მიმართავენ როგორც ქირურგიულ ასევე არაქირურგიულ მეთოდებს. მოწინავე ნევროლოგიურ კლინიკებში, პაციენტის უსფრთხოების უზრუნველსაყოფად და საუკეთესო შედეგების მისაღწევად, ოპერაციის პროცესში ვიზუალური გამოსახულების მისაღებად ნეიროქირურგები მაღალტექნოლოგიურ აპარატურას და ნეიროგამოსახულებას იყენებენ.
ზოგადად, 600-ზე მეტი ნევროლოგიური დარღვევა არსებობს, რომელიც სხვადასხვა ნიშნითა და სიმპტომით ვლინდება. იმის მიხედვით თუ რა პრობლემაზეა საუბარი და სხეულის რომელ ორგანოებს უკავშირდება, დარღვევები შეიძლება შეეხოს მეტყველებას, მოძრაობას, სუნთქვას ან მენტალურ მდგომარეობას. თუმცა, ყველაზე მეტად გავრცელებულია ნერვული სისტემის დაავადებების შემდეგი სიმპტომები:
ჩამოთვლილი სიმპტომები შესაძლოა სხვა დაავადების მიმანიშნებელიც იყოს, თუმცა თუ რომელიმე მათგანი მაინც გაწუხებთ დაუყოვნებლივ მიმართეთ ექიმს კონსულტაციისათვის. ნევროლოგიური გამოკვლევა და თანმდევი ანალიზები კი დროულ დიაგნოსტირებას შეუწყობს ხელს.
ნევროლოგიურ დარღვევებს სხვადასხვა გამომწვევი ფაქტორები განაპირობებს. ასეთია თავის ტვინის ან ხერხემლის დაზიანება, გენეტიკური დეფექტები (ჰანტინგტონის დაავადება), ინფექციები (მენინგიტი) ან დეგენერაციული ცვლილებები (ალცჰეიმერის დაავადება). ზოგი მათგანი უფრო ხშირად (შაკიკი), ზოგიც კი იშვიათად (გილენ-ბარის სინდრომი) გვხვდება. ქვემოთ მოცემულია რამდენიმე დაავადება, რომლის სამკურნალოდაც პაციენტები ACIBADEM-ს ხშირად მიმართავენ:
ტვინის სიმსივნე შესაძლოა თავისთავად განვითარდეს (პირველადი თავის ტვინის სიმსივნე) ან სხეულის სხვა ადგილას არსებული სიმსივნის კერიდან გავრცელდეს (მეორეული თავის ტვინის სიმსივნე). თავის ტვინის პირველადი სიმსივნეები, როგორც წესი იწოდებიან იმ უჯრედის მიხედვით რომელსაც დაავადება უშუალოდ ეხება, ესენია: გლიომები, მენინგიომა, აკუსტიკური ნეირომები, ჰიპოფიზის ადენომა და ა.შ. ჯამში 120-ზე მეტი ტიპის თავის ტვინის სიმსივნე არსებობს, თუმცა ყველა მათგანი ავთვისებიანი არ არის. მათი კლასიფიცირება 1-4 ხარისხად ხდება, რაც დამოკიდებულია ნორმალურ უჯრედებთან მათი განსხვავებულობის ხარისხზე. 1-ლი და მე-2 ხარისხები ავთვისებიანი არ არის, მე-3 და მე-4 ხარისხის სიმსივნეები კი ავთვისებიანია.
ყველა ტიპის შემთხვევაში თავის ტვინის სიმსივნის სიმპტომები მსგავსია. ყველაზე გავრცელებულია ინტრაკრანიალური წნევით გამოწვეული თავის ტკივილი. ზოგ პაციენტს აღენიშნება ღებინება ან კრუნჩხვები. სიმსივნის ზომისა და ადგილმდებარეობის მიხედვით, ზოგიერთი ლოკალიზებული სიმპტომის ვიზუალურად აღქმაც შეიძლება, ასეთია მაგალითად: ჰემიპარეზი, ცალმხრივი სისუსტე, მხედველობის დარღვევა, წონასწორობის პრობლემები, მენტალური და ქცევითი ცვლილებები. იმ შემთხვევაში თუ თავის ტვინის სიმსივნეზე ეჭვი არსებობს დაავადების დიაგნოსტირება ხდება ნევროლოგიური გამოკვლევებისა და სხვადასხვა მეთოდით გაშუქების მეშვეობით. MRI სკანირება საშუალებას იძლევა გამოცდილმა ექიმებმა სიმსივნური წარმონაქმნი არამხოლოდ დაინახონ, არამედ 92-93%-იანი სიზუსტით შეაფასეონ ავთვისებიანია თუ არა მისი ფორმა.
ეპილეფსია ნევროლოგიური დაავადებაა, რომელსაც ტვინის აბნორმალური აქტიურობა ახასიათებს, რასაც არაპროვოცირებული კრუჩხვები მოჰყვება. არსებობს ეპილეფსიური კრუნჩხვების სხვადასხვა ტიპები, მათ შორისაა სპაზმამდე რამდენიმე წამით ადრე მზერის გაშტერება და მთელი სხეულის აჩქარებული მოძრაობები. კრუნჩხვები კლასიფიცირდება როგორც ლოკალური ან ზოგადი, აღნიშნული კი თავის ტვინის ერთი თუ მეტი უბნიდან მომდინარეობაზეა დამოკიდებული. სწორი დიაგნოზისას მხედველობაში მიიღება პაციენტის დეტალური სამედიცინო ისტორია, კრუნჩხვები და მათი განმეორებადობის სიხშირე და ასევე სხვადასხვა დიაგნოსტიკური ანალიზი, რომელიც შესაძლოა მოიცავდეს EEG-ის (ელექტროენცეფალოგრაფია), კრანიარულ MRI-ის (მაგნიტურ რეზონანსული გაშუქება), PET-ის, SPECT-სა და ნეიროფსიქოლოგიურ შეფასებას.
პარკინსონის დაავადება (PD) ცენტრალური ნერვული სისტემის პროგრესირებადი დეგენერაციული დაავადებაა. მას იწვევს თავის ტვინის იმ ნერვული უჯრედების გაქრობა, რომლებიც ნეიროტრანსმიტერ – დოპამინს აწარმოებენ. პარკინსონის სიმპტომები შესაძლოა მოიცავდეს კანკალს, შენელებულ მოძრაობებს, კუნთების დაჭიმვას, ბალანსირების პრობლემას, კოორდინაციისა და ხერხემლის გამართულობის დარღვევებს. პაციენტები შესაძლოა უჩიოდნენ ძილისა და მეტყველების დარღვევებს, კალიგრაფიის ცვლილებას, კვებისას სირთულეებს, კოგნიტური და მენტალური უნარების დაქვეითებას. პარკინსონის სიმპტომები ცხოვრების ხარისხზე უარყოფით გავლენას ახდენს, ხოლო დაავადების შემდგომ ეტაპებზე პაციენტებს შესაძლოა მუდმივი დახმარებაც დასჭირდეთ.
ცერებროვასკულარული დაავადებებით გამოწვეული დარღვევები ტვინში არსებულ სისხლძარღვებსა და სისხლის მიმოქცევას უკავშირდება. ძარღვების შევიწროვების (სტენოზი) ან სიხლის კოლტებით გამოწვეული ბლოკირების გამო სისხლის ცირკულირება შეიძლება შეფერხდეს. თავის ტვინში ჟანგბადის მიწოდების შეფერხებამ კი შესაძლოა გამოიწვიოს თავის ტვინის დაზიანება და ინსულტი. ACIBADEM-ის ნევროლოგიური და ნეიროქირურგიული დეპარტამენტი მკურნალობს ცერებროვასკულარული დაავადებების ყველა ტიპს, მათ შორისაა:
ხერხემლის დისკები ერთგვარი ბალიშებია, რომლებიც თავის თავზე იღებს მალებს შორის არსებულ დაწოლას. ვინაიდან იგი ხრტილოვანი და დამაკავშირებელი ქსოვილებისგან შედგება, მალებს შორის არსებული ჯანმრთელი დისკები მოქნილობას კარგავენ, ცვდებიან და ზიანდებიან. დეგენერაცია შესაძლოა იყოს ასაკობრივი, უკავშირდებოდეს მჯდომარე ცხოვრების წესს, ასევე სიმძიმეების ზიდვას ან ტრავმებსა და უბედურ შემთხვევებს. საბოლოო ჯამში ხერხემლის დისკები შეიძლება წამოიწიოს ან გამოიბურცოს, რაც იწვევს თიაქარს ან დისკის გამრუდებას. გარდა ამისა, მალთა შუა დისკის თიაქარმა შესაძლოა გააღიზიანოს ან დააწვეს ზოგ ნერვულ დაბოლოებას, რაც გამოიწვევს ზურგის ან კისრის ტკივილს, რომელიც ვრცელდება მკლავებსა და ფეხებზე. ახასიათებს ასევე გაბუჟების, სისუსტის, მგრძნობელობის დაკარგვისა და დაზიანებულ ნერვებთან დაკავშირებულ სხეულის ნაწილებში მოტორული უნარების დაქვეითება. თიაქარი ხერხემლის ნებისმიერ ადგილას შეიძლება განვითარდეს. ყველაზე ხშირად იგი ვითარდება კისერზე (ცერვიკალური დისკის თიაქარი) ან წელის დისკის თიაქარი.
მალთა შუა დისკის თიაქრის დიაგნოსტირებისათვის, უკეთესი გამოსახულების მისაღებად როგორც წესი MRI-ი CT სკანირებასთან ერთად გამოიყენება. ნერვების დაზიანებასთან დაკავშირებით საბოლოო დიაგნოზის დასასმელად გამოიყენება ელექტრომიოგრაფია (EMG).
სამწვერა ნერვის ნევრალგიას ახასიათებს მოულოდნელი და მწვავე ტკივილი სახის არეში, რასაც პაციენტები ზოგჯერ ელექტრო შოკსაც ადარებენ. ტკივილი გამოწვეულია სამწვერა ნერვზე დაწოლით და სახის სხვადასხვა ადგილას იგრძნობა. სამწვერა ნერვის ნევრალგიისას ტკივილი რამდენიმე წამის მანძილზე იგრძნობა, დროთა განმავლობაში კი ხანგრძლივობა იმატებს. როგორც წესი ტკივილგამაყუჩებლები არ მოქმედებს. მკურნალობა შეიძლება მოიცავდეს მედიკამენტებს, ოპერაციას და რადიოქირურგიას „Gamma“ დანის გამოყენებით.
ხერხემლისა და თავის ტვინის ნეიროქირურგიული ოპერაცია მაღალი ხარისხის სიზუსტეს მოითხოვს. ამდენად, საუკეთესო შედეგების მისაღებად, პაციენტები ისეთ სამედიცინო ცენტრებში უნდა გაიგზავნონ, რომელსაც მსგავს საკითხებზე წარმატებით მუშაობის გამოცდილება აქვს, გამოცდილი სამედიცინო გუნდი ჰყავს და მოწინავე ტექნოლოგიებს იყენებს. ACIBADEM-ში მუშაობენ თურქეთში მოღვაწე საუკეთესო ნეიროქირურგები, რომლებიც ხერხემლის, ნეირონკოლოგიის, ნეიროვასკულარული ქირურგიისა და ფუნქციონალური ნეიროქირურგიის მიმართულებით სპეციალიზდებიან. ისინი აღჭურვილნი არიან უახლესი ტექნოლოგიებით, მათ შორის ოპერაციის დროს რეალურ დროში გამოსახულების მისაღებად ინტრაოპერაციული MRI-ით, ხოლო ნერვის დაზიანების თავიდან ასაცილებლად -ნეირონავიგაციის სისტემით, ასევე Gamma დანით რადიოქირურგიისათვის.
ქალა-ტვინის ფუძის ოპერაცია წარმატებით ტარდება თავის ტვინის ისეთი სიმსივნეების შემთხვევაში, როგორიცაა მენინგიომა, ქორდომები, შვანომები და ქალა-ტვინის ფუძის ვასკულარული მალფორმაციები – ანევრიზმა, არტერიოვენური და კავერნოზული მალფორმაციები.
ქვემოთ მოცემულია ნეიროქირურგიული პროცედურები, რომლებიც ACIBADEM-ში ყველაზე ხშირად ტარდება:
თავის ტვინის სიმსივნის ოპერაცია
თავის ტვინის სიმსივნის შემთხვევაში, მკურნალობის ძირითად მეთოდს ოპერაცია წარმოადგენს. ამ შემთხვევაში ოპერაციის მიზანია სიმსივნის სრულად ან ნაწილობრივ ამოკვეთა, თუკი მდებარეობის გამო ამ პროცესში შესაძლებელია სასიცოცხლო ფუნქციების დაზიანება. ზოგ შემთხვევაში ოპერაცია შესაძლოა მოიცავდეს კრანიოტომიას ან ნაკლბად ინვაზიურ პროცედურებს, როგორიცაა მაგალითად ნეიროენდოსკოპია. ვინაიდან, სიცოცხლის შენარჩუნებისათვის სიმსივნის დიდი ნაწილის ამოკვეთაა აუცილებელი, თავის ტვინის სიმსივნის მქონე პაციენტებმა კვალიფიციური ქირურგები და გამოცდილების მქონე ნეიროქირურგიული ცენტრი უნდა შეარჩიონ. დღესდღეობით, უახლესი ტექნოლოგიები წარმატების უფრო მაღალ მაჩვენებლებსა და პაციენტის უსაფრთხოების მეტ დაცულობას უზრუნველყოფენ. მსოფლიოს ყველა კუთხიდან ჩვენთან – ACIBADEM-ში ჩამოსულმა ათასობით ადამიანმა დაამარცხა თავის ტვინის სიმსივნე.
ეპილეფსიის მქონე პაციენტების დაახლოებით 20-30% მედიკამენტების მიმართ რეზისტენტულობა გააჩნიათ, რაც იმას ნიშნავს, რომ წამლებით მათი კრუნჩხვების კონტროლირება შეუძლებელია, ქირურგიული ოპერაცია კი ზოგიერთი მათგანისათვის შესაძლოა ერთ-ერთი გამოსავალი იყოს. ACIBADEM-ში ეპილეფსიის სხვადასხვა ტიპის ოპერაცია ტარდება:
ეპილეფსიის ქირურგიული ოპერაციის მიზანია, კონკრეტული შემთხვევის მიხედვით კრუნჩხვების მოხსნა, მათი სიხშირის შემცირება ან მათი სიძლიერის შემცირება.
ტვინის ღრმა სტიმულაცია (DBS) წარმოადგენს ქირურგიულ ოპერაციას, რომელიც პარკინსონის დაავადების სიმპტომების კონტროლისათვის გამოიყენება, იმ შემთხვევაში როდესაც მედიკამენტოზური მკურნალობა ეფექტიანი არ არის. დაავადების მიერ ელექტონული აქტივობის დაქვეითების რეგულირების მიზნით, ოპერაციისას ტვინის კონკრეტულ უბნებზე ელექტროდების იმპლანტირება ხდება. თავის ტვინის ტომოგრაფიისა და MR გამოსახულების მეშვეობით ეს კონკრეტული ადგილები მაღალი სიზუსტით განისაზღვრრება. DBS-ის ოპერაცია გამოიყენება იმ პაციენტებში, რომლებსაც პარკინსონის დაავადების შემდგომი სტადია აქვთ, მედიკამენტოზური თერაპიისაადმი რეზისტენტულები არიან ან წამალი მათთვის უკუნაჩვენებებია. ბევრი პაციენტისათვის ქირურგიული ოპერაცია ცხოვრების ხარისხის გაუმჯობესების შესაძლებლობას წარმოადგენს.
მედიკოსთა გამოცდილი გუნდის მიერ უახლესი ტექნოლოგიების დახმარებით ცერებროვასკულარული დაავადებების შედეგიანი მკურნალობა დღეს უკვე შესაძლებელია. ACIBADEM-ში ყოველდღიურად იმართება ინსულტი, თავის ტვინის ანევრიზმები, არტერიოვენოზური მალფორმაციები, კავერნოზული მალფორმაციები და სხვა ნეიროვასკულარული დარღვევები, რომლებიც ოპერაციას საჭიროებენ, მათ შორის რთული შემთხვევებიც. საუკეთესო შედეგების მისაღებად მინიმალური ინვაზიური ტექნიკები, ენდოვასკულარული მეთოდები, მიკროქირურგია და რადიოქირურგია გამოიყენება.
Gamma დანა არა ინვაზიური აპარატია, რომელიც უნაკერო სტერეოტაქტიკურ რადიოქურურგიაში (SRS) გამოიყენება. აპარატის მეშვეობით რამდენიმე რადიაციული სხივი კონკრეტულად დაავადებულ უჯრედებს მიემართება. Gamma დანა გამოიყენება თავის ტვინის სხვადასხვა პრობლემის, მათ შორის შემდეგი დაავადებების სამკურნალოდ:
თუკი პაციენტს დისკის თიაქრის დიაგნოზი აქვს, ექიმმა შესაძლოა ხანმოკლე ვადით დასვენება, ანთების საწინააღმდეგო წამლები, ტკივილგამაყუჩებლები, ფიზიოთერაპია, ვარჯიში და ეპიდურალური სტეროიდული ინექციები დაუნიშნოს. თუ ტრადიციული მკურნალობა არ ამართლებს ან სიმპტომები უფრო მწვავდება, შესაძლოა გამოსავალს ქირურგიული მკურნალობა წარმოადგენდეს. დისკექტომია ოპერაციის ტიპია, რომელიც ნერვის კომპრესიის მოსასსნელად ტარდება და თიაქრიანი დისკის ნაწილის (ნაწილობრივი დისკექტომია) ან სრულად ამოკვეთას გულისხმობს. ოპერაციისას, ქირურგს მოეთხოვება სიზუსტით განაცალკევოს ნერვები და ამოიღოს დისკის ქსოვილი ზედმეტი დაზიანებების გარეშე. დღესდღეობით ნერვების დაზიანებისგან უკეთ დაცვა ენდოსკოპის გამოყენებით ან მიკროდისკექტომიითაა შესაძლებელი. ეს უკანასკნელი მიკროსკოპული სიზუსტით ტარდება. ACIBADEM-ში უპირატესობას მინიმალურ ინვაზიურ დისკექტომიას ვანიჭებთ, რომელიც სწრაფ გამოჯანმრთელებას უზურნველყოფს და პაციენტს საშუალებას აძლევს დროულად დაუბრუნდეს სოციალურ ცხოვრებას.
სამწვერა ნერვის ნევრალგიის შემთხვევაში, თუ სიმპტომების მედიკამენტოზური მკურნალობა ეფექტიანი არ არის, გამოიყენება სხვადასხვა ქირურგიული მეთოდი. ტკივილის შესამცირებლად ან აღმოსაფხვრელად შეიძლება გამოყენებულ იქნას მიკროვასკულარული დეკომპრესია (MVD), რიზოტომია, ასევე ბალონური კომპრესია. შესაძლებელია გამა დანით მკურნალობაც.
ჩვენი პაციენტებისათვის ხელმისაწვდომია: