ACIBADEM-ის სიმსუქნის კლინიკაში სიმსუქნეს წარმატებით მკურნალობენ ინდივიდუალურად შერჩეული დიეტითა და ვარჯიშით, არაინვაზიური მეთოდებით და ბარიატრიული ქირურგიით.
სიმსუქნე შეიძლება განისაზღვროს, როგორც ცხიმოვანი ქსოვილების გადაჭარბებული დაგროვება, რაც უარყოფითად მოქმედებს ჯანმრთელობის საერთო მდგომარეობაზე. გლობალური მონაცემებით, სიმსუქნის შემთხვევები ბოლო 50 წელიწადში სამჯერ გაიზარდა. ეს არ არის მხოლოდ კოსმეტიკური პრობლემა, არამედ სამედიცინო პრობლემაც, რადგან ჭარბი წონა ზრდის სხვა სერიოზული დაავადებების განვითარების რისკს. როგორც კი ცხიმოვანი ქსოვილი გროვდება სხეულში, ის გამოყოფს ჰორმონებს და ქიმიკატებს, რომლებიც ზრდის მადას, ამაღლებს სისავსის გრძნობის ზღვარს და იწვევს სიმსუქნის შემდგომ პროგრესირებას. ამიტომ, გარკვეული პერიოდის შემდეგ, შესაძლოა, რთული იყოს პრობლემის გადაჭრა დახმარების გარეშე. დადებითი მხარე ის არის, რომ სიმსუქნის თავიდან აცილება შესაძლებელია და ის განკურნებადია, თუ პაციენტი მოტივირებულია და მიმართავს კვალიფიციურ სამედიცინო ჯგუფს.
მოკლედ რომ ვთქვათ, ჭარბი წონა და სიმსუქნე გამოწვეულია კალორიების გადაჭარბებული მოხმარებით. ეს ნიშნავს იმას, რომ თქვენს მიერ მოხმარებული კალორიების რაოდენობა აღემატება თქვენს მიერ დახარჯულ კალორიებს. კალორიების ჭარბი რაოდენობა გროვდება სხეულში ცხიმის სახით. სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, ვინც ძალიან ბევრს ჭამს და ძალიან ცოტას მოძრაობს, ემუქრება ჭარბი წონისა და სიმსუქნის განვითარების რისკი. თუმცა, ზოგიერთმა გენეტიკურმა მიზეზმა, სამედიცინო მდგომარეობამ, როგორიცაა ჰიპოთირეოზი და მედიკამენტებმა, როგორიცაა კრუნჩხვის საწინააღმდეგო პრეპარატები, შეიძლება ასევე ხელი შეუწყოს წონის მატებას.
ჭარბი წონის მატებაზე, როგორც წესი, გავლენას ახდენს მრავალი ქცევითი, გარემო და გენეტიკური ფაქტორები. აქ ჩამოთვლილია რამდენიმე მათგანი:
სხეულის მასის ინდექსი (BMI) არის მარტივი და ხშირად გამოყენებული ინსტრუმენტი სიმსუქნის შესაფასებლად. იგი ითვალისწინებს პაციენტის წონასა და სიმაღლეს. თქვენი BMI-ის გამოსათვლელად შეგიძლიათ წონა კილოგრამებში გაყოთ სიმაღლეზე მეტრებში, შემდეგ კი შედეგი კვლავ გაყოთ სიმაღლეზე. საბოლოო შედეგი შეესაბამება BMI კლასიფიკაციის სქემას შემდეგნაირად:
სიმსუქნის კლასიფიკაცია სხეულის მასის ინდექსის მიხედვით
ღირებულების ინტერვალი | შედეგი |
BMI 18,5 კგ/მ²-ზე ნაკლები | წონის დეფიციტი |
BMI 18,5 – 24.9 კგ/მ² შორის | ნორმალური (ჯანსაღი წონა) |
BMI 25 – 29.9 კგ/მ²-მდე | ჭარბი წონა |
BMI 30-დან 34,9 კგ/მ²-მდე | I კლასის სისმუქნე |
BMI 35-39,9 კგ/მ² შორის | II კლასის სიმსუქნე |
BMI 40 კგ/მ²-ზე მეტი | III კლასის სიმსუქნე (ავადმყოფი სიმსუქნე) |
ჭარბმა წონამ და სიმსუქნემ შეიძლება მიგვიყვანოს ჯანმრთელობის სერიოზულ შედეგებამდე. საჭმლის მომნელებელ პრობლემებთან ერთად, ამან შეიძლება გამოიწვიოს ქოლესტერინის მატება და არტერიული წნევის მაღალი დონე, გზა გაუხსნას გულის დაავადებებსა და ინსულტს. ჭარბი წონა დამატებით ზეწოლას ახდენს სახსრებზე, რაც იწვევს კუნთოვანი სისტემის დარღვევებს, განსაკუთრებით ოსტეოართრიტს. გაზრდილი BMI არის რისკფაქტორი სხვადასხვა არაგადამდები დაავადებებისათვის, როგორიცაა ტიპი 2 დიაბეტი, ძილის აპნოე და ზოგიერთი სახის კიბო. უფრო მეტიც, ეს ასოცირდება ცხოვრების ხარისხის დაქვეითებასთან, დეპრესიასთან, შფოთვასთან და სოციალურ იზოლაციასთან.
ჭარბი წონა და სიმსუქნე შეიძლება ადვილად იქნას თავიდან აცილებული ჯანსაღი ცხოვრების წესის არჩევით. ჯანსაღი დიეტა, რომელიც მდიდარია ბოსტნეულით, ხილით, მთელი მარცვლეულით, პარკოსნებით, ასევე სწრაფი კვების პროდუქტებისა და დამუშავებული საკვების რაციონიდან ამოღება დაგეხმარებათ ჯანსაღი წონის შენარჩუნებაში. შეგიძლიათ დაიცვათ ზომიერი ვარჯიში ან რეგულარულად გაისეირნოთ შინაურ ცხოველთან ერთად. მოამზადეთ თქვენი საკვები სახლში და მიირთვით მეტი მცენარეული პროდუქტებით გამდიდრებული საკვები. მოერიდეთ ქრონიკულ სტრესს და დაიძინეთ მინიმუმ 7-8 საათი ყოველ ღამე. თუ ეს ყველაფერი არ დაგეხმარებათ ჯანსაღი წონის შენარჩუნებაში, მაშინ დაუკავშირდით სიმსუქნის მკურნალობის ყოვლისმომცველ ცენტრს, სადაც პროფესიონალთა გუნდს შეუძლია შეაფასოს თქვენი მდგომარეობა და მოამზადოს წონის დაკლების პირადი პროგრამა თქვენი მიზნების მისაღწევად.
ბავშვებსა და მოზრდილებს უნდა ჩაუტარდეთ სკრინინგი BMI შეფასებით მინიმუმ წელიწადში ერთხელ. მაჩვენებლების ზრდის შემთხვევაში, ექიმმა შეიძლება გირჩიოთ დიეტა და ვარჯიში, რათა თავიდან აიცილოთ წონის შემდგომი მატება.
BMI არის კარგი საწყისი წერტილი წონის შეფასებისას. თუმცა, ის არ ითვალისწინებს ისეთ მნიშვნელოვან ფაქტორებს, როგორიცაა ასაკი, სქესი, კუნთოვანი მასა ან სხეულში ცხიმის განაწილება. სიმსუქნის ეფექტური დიაგნოსტიკისა და მკურნალობისთვის მნიშვნელოვანია ვიცოდეთ, სად გროვდება ცხიმი ორგანიზმში. სიმსუქნე ზოგადად შეიძლება დაიყოს ორ კატეგორიად – ვაშლისებური და მსხლისებური სიმსუქნე. ვაშლის ტიპის სიმსუქნის დროს ცხიმი გროვდება მუცელში, ხოლო მსხლისებური სიმსუქნის დროს ცხიმი გროვდება ბარძაყის გარშემო. წელის ირგვლივ დაგროვილი ცხიმი, რომელსაც ასევე მუცლის ცხიმს უწოდებენ, გაცილებით უფრო მეტად ზრდის ჯანმრთელობის საშიშ პრობლემებს, განსაკუთრებით გულის დაავადებების ან დიაბეტის განვითარების რისკს. მამაკაცები, რომელთა წელის გარშემოწერილობა 94 სმ-ზე მეტია, განიხილება გაზრდილი რისკის მქონედ, ხოლო თუ წელის გარშემოწერილობა 102 სმ-ზე მეტია, მიჩნეულია მაღალი რისკის მქონედ. ქალებში წელის გარშემოწერილობა 80 სმ-ზე მაღლა დაკავშირებულია გაზრდილ რისკთან, ხოლო 88 სმ-ზე მაღლა ნიშნავს მაღალ რისკს.
სიმსუქნის დიაგნოზირების დროს მხედველობაში მიიღება პაციენტის სამედიცინო ისტორია და ამჟამინდელი ჯანმრთელობის მდგომარეობა. ფაქტორების ფართო სპექტრი ხელს უწყობს ეფექტური მკურნალობის გეგმის დადგენას. სწორედ ამიტომ, უკეთესი შედეგისთვის გირჩევთ გაიაროთ კონსულტაცია სპეციალისტთან.
სიმსუქნე გამომწვევი და რთული დაავადებაა, რომელიც საჭიროებს ყოვლისმომცველ მკურნალობას გამოცდილი სამედიცინო გუნდის მიერ. მკურნალობის პროცესი განისაზღვრება ინდივიდუალურად თითოეული პაციენტისთვის და შეიძლება მოიცავდეს:
ეს არის წონის დაკარგვის სწრაფი და შექცევადი მეთოდი, რომელიც შესრულებულია განაკვეთის ან საავადმყოფოში ყოფნის გარეშე. ისინი ყველაზე ეფექტურია 27-35 BMI-ის მქონე პაციენტებში, რომლებიც ჯერ კიდევ არ არიან მიზანშეწონილი სიმსუქნის ქირურგიისთვის, მაგრამ ვერ აკონტროლებენ წონას დიეტითა და სპორტით. ACIBADEM-ის სიმსუქნის კლინიკაში ჩვენ ვასრულებთ შემდეგ არაინვაზიურ მეთოდებს:
• კუჭის ბოტოქსი. ბოტულინოტოქსინის (ბოტოქსის) შეყვანა ხდება 20-25 წუთის განმავლობაში. ის მუშაობს კუნთების შეკუმშვის შეზღუდვით. ამგვარად, საკვები კუჭში უფრო დიდხანს რჩება, პაციენტს აქვს სისავსის შეგრძნება და არ სჭირდება იმდენი ჭამა, როგორც ყოველთვის.
• კუჭის ბუშტი. პროცედურა ტარდება 20-30 წუთში. იგი გულისხმობს კუჭში მარილიანი სითხით სავსე გაფართოებადი ბუშტის განთავსებას. მოწყობილობა ზღუდავს კუჭის მოცულობას, რაც იწვევს საკვების მიღების შემცირებას. ყლაპვადი კუჭის ბუშტი არ საჭიროებს ზოგად ანესთეზიას და ჰოსპიტალიზაციას – პაციენტს შეუძლია სახლში წასვლა იმავე დღეს. მეორეს მხრივ, კუჭის ზოგიერთი ბუშტი მოთავსებულია და ამოღებულია ანესთეზიის ქვეშ ენდოსკოპიური გზით.
კუჭის ბოტოქსს და კუჭის ბუშტს თითქმის მსგავსი შედეგები აქვს. პროცედურის დასრულებიდან ექვსი თვის შემდეგ, წონის საშუალო დაკლება შეადგენს სხეულის მთლიანი მასის 7%-15%-ს. ეს შეიძლება იყოს მეტი ან ნაკლები, დამოკიდებულია პაციენტის მოტივაციაზე, დაიცვას ცხოვრების წესის რეკომენდებული ცვლილებები. ეს მეთოდები არ არის შესაფერისი 40-ზე მეტი BMI-ის მქონე პაციენტებისთვის, რომლებსაც მეტი წონის დაკლება სჭირდებათ. ასეთ შემთხვევაში, შეიძლება დაგეხმაროთ ბარიატრიული ქირურგია.
ბარიატრიული ქირურგია, რომელსაც ასევე უწოდებენ სიმსუქნის ქირურგიას და წონის დაკლების ქირურგიას, არის მძიმე ფორმის სიმსუქნის მკურნალობა. როდესაც ის ტარდება ქრონიკული მდგომარეობის სამკურნალოდ, როგორიცაა დიაბეტი, მას მეტაბოლურ ქირურგიას უწოდებენ. ოპერაცია ახდენს ეფექტურ ცვლილებებს საჭმლის მომნელებელ სისტემაში, რათა ხელი შეუწყოს წონის დაკლებას. ბარიატრიული ქირურგია იყენებს სხვადასხვა მეთოდებს კუჭის მოცულობის შესამცირებლად ან ნაწლავებიდან საკვები ნივთიერებების შეწოვის შესაზღუდად, ან ორივეს კომბინაციაში.
ბარიატრიული ქირურგია შეიძლება იყოს ერთ-ერთი ვარიანტი 40-ზე მეტი BMI-ის მქონე პაციენტებისთვის, როდესაც მხოლოდ დიეტა და ვარჯიში არ იძლევა შედეგს. ის შეიძლება გამოყენებულ იქნას 35-ზე მეტი BMI-ის მქონე პაციენტებზე, რომლებსაც აქვთ წონასთან დაკავშირებული ერთი ან მეტი ჯანმრთელობის პრობლემა, როგორიცაა ჰიპერტენზია, ტიპი 2 დიაბეტი, ძილის აპნოე, ღვიძლის ცხიმოვანი არაალკოჰოლური დაავადება, ოსტეოართრიტი და ა.შ. ასევე, შეიძლება იყოს ტიპი 2 დიაბეტის მკურნალობის ვარიანტი I კლასის სიმსუქნის მქონე პაციენტებში (BMI 30.0-34.9 კგ/მ2) და არაადექვატურად კონტროლირებადი ჰიპერგლიკემიით, მიუხედავად ოპტიმალური სამედიცინო მკურნალობისა ორალური ან ინექციური მედიკამენტებით (ინსულინის ჩათვლით). ასევე არსებობს გარკვეული უკუჩვენებები ბარიატრიული ქირურგიისთვის, როგორიცაა გულის სერიოზული დარღვევები, ნარკოტიკების ან ალკოჰოლის მიმართ დამოკიდებულება, კიბოს მკურნალობა, ფსიქიკური დარღვევები და ორსულობა. სიმსუქნის ქირურგიის კანდიდატებმა უნდა იცოდნენ, რომ კარგი შედეგების მისაღწევად და შესანარჩუნებლად მათ მოუწევთ ცხოვრების წესის მუდმივი ცვლილებების შეტანა.
არსებობს სხვადასხვა პროცედურები და რომელი იქნება გამოყენებული, განისაზღვრება პაციენტის მდგომარეობისა და მოსალოდნელი შედეგების მიხედვით. ACIBADEM-ის სიმსუქნის კლინიკაში ქირურგიული ვარიანტები მოიცავს:
-სლივ გასტრექტომია (კუჭის ვერტიკალური რეზექცია). ეს მეთოდი, როგორც წესი, არის პირველი არჩევანი და ყველაზე ხშირად გამოყენებული პროცედურა ბარიატრიული ქირურგიისთვის. სლივ გასტრექტომია ეხმარება პაციენტებს წონის დაკლებაში ორი გზით: პირველი, კუჭის მოცულობა მცირდება და მეორე, ის წყვეტს შიმშილთან დაკავშირებული ჰორმონის გამომუშავებას, რომელსაც გრელინი ეწოდება. ქირურგი ამოიღებს კუჭის დაახლოებით 80%-ს, ტოვებს გრძელ და ვიწრო ჩანთას. მისი ფორმიდან გამომდინარე, ოპერაციას უწოდებენ კუჭის ყდის ან კუჭის შემცირების ოპერაციას. ACIBADEM-ის სიმსუქნის ცენტრში ოპერაციას ვასრულებთ ლაპაროსკოპიულად 4 ან 5 მინი განაკვეთის მეშვეობით. ოპერაცია ჩვეულებრივ 50-60 წუთს გრძელდება. პაციენტს შეუძლია დალიოს გამჭვირვალე სითხეები ოპერაციიდან 4 საათის შემდეგ და უნდა დაიცვას მკაცრი დიეტის რეკომენდაციები მომდევნო კვირებში. საავადმყოფოში ყოფნის ხანგრძლივობაა 3 დღე; საკონტროლო გამოკვლევები საჭიროა ოპერაციიდან 1 კვირის, 1 თვის, 3 თვის, 6 თვისა და 1 წლის შემდეგ.
– მინი-გასტროშუნტირება. ეს პროცედურა არის ტრადიციული კუჭის შემოვლითი მეთოდის მსუბუქი ვერსია, მაგრამ უფრო რთული, ვიდრე სლივ გასტრექტომია. ის მოქმედებს როგორც კუჭის მოქმედების შეზღუდვით, ასევე მალაბსორბციის გამოწვევით, რადგან მცირდება წვრილ ნაწლავში შეწოვის არეალი.
– გასტროშუნტირება. ასევე ეწოდება Roux-en-Y კუჭის შემოვლითი გზა, ეს მეთოდი გულისხმობს პატარა ჩანთის შექმნას კუჭის ზედა ნაწილში და წვრილი ნაწლავის ნაწილის მიმაგრებას. აქედან გამომდინარე, საკვები ცვლის თავის ნაკადს, კუჭის უმეტესი ნაწილისა და წვრილი ნაწლავის ნაწილის „გვერდის ავლით“. ეს პროცედურა ხელს უწყობს როგორც მოხმარებული საკვების რაოდენობის შემცირებას, ასევე კალორიების შეწოვას. ACIBADEM-ის სიმსუქნის კლინიკაში გასტროშუნტირება, როგორც წესი, ტარდება ლაპაროსკოპიული ტექნიკით, მუცლის მინი განაკვეთით.
პაციენტები, რომლებსაც უტარდებათ ბარიატრიული ოპერაცია, უნდა დაიცვან რეგულარული დიეტა და ვარჯიშის პროგრამა. ამიტომ, სიმსუქნის მკურნალობის გრძელვადიანი წარმატება დამოკიდებულია პაციენტის მოტივაციაზე, განახორციელოს ცვლილებები მთელი ცხოვრების მანძილზე.
პაციენტებს, რომლებსაც უტარდებათ სიმსუქნის ქირურგია, ოპერაციიდან ორი წლის განმავლობაში შეუძლიათ დაკარგონ სხეულის ჭარბი წონის დაახლოებით 60%-80%. ეს შედეგები მუდმივია, თუ პაციენტი დაიცავს რეკომენდებულ პროგრამას და ჯანსაღი ცხოვრების წესს. საშუალოდ, პაციენტების 80-90% , რომლებსაც ჩაუტარდათ ბარიატრიული ქირურგია, აღწევენ თავიანთ მიზნებს წონის დაკლებაში.
წონის დაკლებასთან ერთად, სიმსუქნის ქირურგია მნიშვნელოვნად აუმჯობესებს ბევრ სამედიცინო მდგომარეობას:
სიმსუქნის ქირურგია შეიძლება იყოს გადამრჩენი გამოსავალი მძიმე ფორმის სიმსუქნის მქონე ადამიანებისთვის. თუმცა, ეს არის ძირითადი ოპერაცია, რომელსაც თან ახლავს გარკვეული რისკები და გვერდითი მოვლენები, როგორიცაა სისხლის შედედება, ინფექციები და სისხლდენა. ეს ყველაფერი მართვადი პირობებია. გარდა ამისა, ბარიატრიული ქირურგიის გრძელვადიანი უპირატესობები აღემატება პოტენციურ რისკებს. ACIBADEM-ის სიმსუქნის კლინიკაში ჩვენ ვატარებთ ვრცელ შეფასებას ექსპერტთა მულტიდისციპლინურ ჯგუფთან ერთად, რათა უზრუნველვყოთ, რომ თითოეულმა პაციენტმა მიიღოს ყველაზე შესაფერისი სამედიცინო პროცედურა. ბარიატრიული ქირურგია ზოგადად უსაფრთხოა, როდესაც ტარდება გამოცდილ ცენტრში, რომელსაც შეუძლია მართოს პოტენციური გართულებები.
ბოლო დროს თურქეთში ბარიატრიული ქირურგიის ჩასატარებლად პაციენტები მთელი მსოფლიოდან მიემგზავრებიან. მათ იზიდავთ სიმსუქნის მკურნალობა დაუყოვნებლივ, ხელმისაწვდომ ფასად, მსოფლიო დონის შედეგებით. ACIBADEM-ის სიმსუქნის ცენტრი ჯანდაცვის დაწესებულებებს შორის გამოირჩევა იმით, რომ: